تفکیک زباله شهری ماشین سازی کارن
در بسیاری از کشورهای در حال توسعه، زبالههای جامد به درستی جمع آوری و دفع نمیشوند. این موضوع میتواند منجر به خطرات بهداشت عمومی همانند آلودگی آب و آلودگی هوا بشود.
بهترین تجربه بین المللی در مدیریت پسماند جامد (SWM) بر نیاز به تعبیه اصول ابتکارات مدیریت زباله جامد تاکید دارد. اصول پذیرفته شده جهانی که هم برای کشورهای توسعه یافته و هم در کشورهای در حال توسعه قابل اجرا هستند عبارتند از:
برنامه های SWM باید شرایط فیزیکی و اجتماعی-اقتصادی جوامع مربوطه را در نظر بگیرد و باید بر اساس نیازهای خاص جوامع طراحی شود. SWM باید یک رویکرد مرتبط با محل را در تلاش SWM خود اتخاذ کند که پاسخگوی نیازهای جوامع باشد. هر جامعهای باید رویکرد منحصر به فرد خود را ایجاد کند که باید پایدار و قابل دسترس برای عموم باشد. مردم همچنین باید این واقعیت را بدانند و قدردانی کنند که: زبالههای شهری یک خدمات عمومی است که باید برای آن هزینه پرداخت شود، همانطور که هزینههای سایر خدمات عمومی مانند برق، گاز، آب و تلفن در یک فرآیند تجاری و معاملاتی پرداخت میشوند.
پسماندهای جامد شهری به موضوعی جدی تبدیل شده است که سلامت انسان و محیط زیست را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار میدهد. برخلاف گذشته، زباله های جامد شهری این روزها به سرعت در نتیجه افزایش شهرنشینی، رشد جمعیت، تغییر در شیوه زندگی و اختراعات جدید مواد تولید میشوند. افزایش مستمر میزان و تنوع زبالههای جامد شهری مانع اصلی کیفیت زندگی و توسعه شهری است. بنابراین، مدیریت پسماند جامد میتواند به عنوان کلیدی برای توسعه پایدار موفق، به ویژه در کشورهای کم درآمد و با درآمد متوسط پایین عمل کند.
سوء استفاده از جریان های زباله منجر به اثرات زیست محیطی مختلفی مانند آلودگی هوا، انتشار گازهای گلخانه ای (GHG) و آلودگی سطحی و زیرسطحی میشود. GHG ساطع شده از مدیریت پسماند جامد معادل 1.6 میلیارد تن معادل دی اکسید کربن (CO2 eq) برآورد شده است. این رقم 5 درصد از انتشار گازهای گلخانهای جهانی را تشکیل میدهد و انتظار میرود تا سال 2050 تا 62.5 درصد افزایش یابد، مگر اینکه مدیریت پسماند جامد بهبود یابد.
تولید زباله پیامد اجتناب ناپذیر مصرف گرایی است. همانطور که هزینه های دفع زباله افزایش می یابد (به دلیل افزایش مالیات دفن زباله، افزایش هزینه های سوخت مرتبط با حمل و نقل زباله و قوانین زیست محیطی سختگیرانه فزاینده)، زباله ها به طور فعال در منبع مدیریت می شوند.
جداسازی از منبع زباله، فرض اساسی برای اطمینان از بازیافت زباله است. اینکه آیا کل فرآیند بازیافت و کاهش زباله میتواند به طور موثر انجام شود بستگی به جداسازی منبع زباله دارد. شفاف سازی مکانیسم محرک رفتار تفکیک زباله نقش مهمی در هدایت موثر رفتار تفکیک زباله ساکنان شهری و دستیابی به بازیافت زباله دارد. در این مطالعه، از تحلیل کیفی برای کشف مکانیسم محرک رفتار جداسازی زباله استفاده شده است. عوامل محرک اصلی رفتار تفکیک زباله ساکنان شهری روشن شده است. بر این اساس، یک مدل نظری برای مکانیسم محرک رفتار جداسازی زباله در این مطالعه ساخته شد. ده دسته اصلی از عوامل ارائه شده است، یعنی جهت گیری ارزش، شناخت جدایی، تمرکز نظارتی، ترجیحات برای راحتی، درک توانمندسازی جدایی، خط مشی و استانداردها، محصولات و امکانات، هنجارهای گروه، قابلیت اعتماد پیوندها و متغیرهای جمعیت شناسی اجتماعی. علاوه بر این موارد، چهار ساختار رابطه معمولی پیشنهاد شد. در نهایت، پیشنهادات سیاست مداخله برای هدایت موثر رفتار تفکیک زباله ساکنان شهری ارائه شد.
رشد جمعیت و خانوار در هر شهری فشار فزاینده ای بر مدیریت زباله در آن شهر وارد میکند. در نتیجه، امروزه نیاز به مدیریت فعال جریان زباله در شهرهای مختلف هرگز مهمتر از این نبوده است.
مدیریت پایدار پسماند را میتوان به طور فعال از طریق فرآیند برنامهریزی به روشهای زیر مورد توجه قرار داد:
چهارچوب یا رویکرد پذیرفته شده ملی برای دستیابی به کاهش تولید زباله و مدیریت پایدار زباله، سلسله مراتب زباله نامیده میشود.
سلسلهمراتب زباله چهارچوبی را ارائه میکند که در آن گزینههای مدیریت زباله به ترتیب اولویت تعیین میشوند تا هنگام ارزیابی نحوه برخورد با ضایعات، انتخاب صحیح انجام شود. در سلسله مراتب، پیشگیری از تولید ضایعات بیش از حد و کمترین میزان دفع آن اولویت است.
این سلسله مراتب برای همه جریانهای زباله و نه فقط آنهایی که مستقیماً تحت تأثیر این راهنما هستند، اعمال میشود.
با جلوگیری از تولید زباله بیش از حد، میتوان در هزینههای جمع آوری، تصفیه یا دفع زباله صرفه جویی کرد. همچنین میتوان اثرات زیست محیطی و هزینههای استخراج بیشتر مواد خام، تولید و استفاده را کاهش داد. این موضوع زمانی اهمیت بیشتری پیدا میکند که هزینههای واقعی زباله در نظر گرفته شود، چرا که هزینه واقعی زباله فقط هزینه دفع آن نیست؛ بلکه شامل هزینههای زیر نیز میشود.
استفاده مجدد از محصولات و مواد برای همان هدف (یا جایگزین) اولویت بعدی است. قبل از استفاده مجدد از یک ماده، باید کیفیت آن را ارزیابی کرد، زیرا ممکن است قبل از اینکه محصول به استاندارد مورد نیاز برسد، تعمیرات یا اضافات جزئی لازم باشد. این موارد ممکن است به عنوان مثال شامل نگهداری مواد بلااستفاده برای یک پروژه ساختمانی برای استفاده در پروژه بعدی باشد.
بازیافت شامل جمع آوری، جداسازی و پردازش ضایعات برای تولید محصولات جدید است، به عنوان مثال روزنامهها به طور منظم بازیافت میشوند یا برای ساخت روزنامههای جدید یا عایقهای سازگار با محیط زیست خانه استفاده میشوند. کمپوست کردن همان فرآیند بازیافت است اما با ضایعات آلی انجام میگیرد، به عنوان مثال استفاده از ضایعات غذایی کمپوست شده که برای تولید کودهای کشاورزی جدید کاربرد دارند.
فرآیندهای بازیافت و کمپوست معمولاً به مقداری انرژی نیاز دارند تا خوب کار کنند. با این حال، انرژی و هزینه برای تولید محصولات جدید از ابتدا معمولاً بسیار بیشتر است. مقرون به صرفه بودن بازیافت/کمپوست سازی به عواملی مانند کیفیت جریان زباله، فواصل حمل و نقل درگیر و قیمت بازار مواد بازیافتی بستگی دارد که می تواند به طور قابل توجهی در نوسان باشد. هدف باید بازیافت زباله های ساختمانی تا حد امکان نزدیک به منبع آنها باشد زیرا معمولاً برای حمل و نقل سنگین و حجیم هستند.
انرژی حاصل از سوزاندن زباله بخشی از انرژی را از جریان زباله بازیابی می کند. با این حال، معمولاً این مقدار بسیار کمتر از بازیافت/کمپوست کردن، استفاده مجدد یا کاهش ضایعات تولید شده در وهله اول میباشد.
دفع آخرین گزینه در سلسله مراتب زباله است و بنابراین هدف منحرف کردن زباله از این مقصد نهایی است. تنها محل دفن زباله در مناطق مشخص شده در شهر زبالهها را میپذیرند و هرکدام فقط تا سال مشخصی اجازه ادامه دریافت زباله را دارند.
حمل و نقل زباله میتواند اثرات زیستمحیطی و مزاحم قابل توجهی به همراه هزینه اضافی ناخواسته داشته باشد. بنابراین، اصل مجاورت، پردازش، بازیافت، استفاده مجدد یا دفع زباله را تا حد امکان نزدیک به نقطه تولید آن تشویق میکند.
مدیریت پایدار پسماند مزایای زیادی را به همراه دارد:
A – کالاهای سفید و قراضه
B – منسوجات
C- یک خانواده متوسط در هر هفته 15 کیلوگرم زباله را به محل دفن زباله میفرستند
D – مبلمان
E – کاغذ و مقوا
F – زباله های آشپزخانه
G – زباله باغ و گیاهان
A – کالاهای سفید و قراضه
B – منسوجات
C – مبلمان
D – کاغذ و مقوا
E – خرید غذا با بسته بندی کم/بدون بسته بندی
F – همه زباله های آشپزخانه و باغ (به غیر از گوشت، استخوان و غیره) در سطل کمپوست یا کرم – 30 درصد از حجم کل زباله قرار میگیرند.
بسیاری از افراد تفکیک زباله در منزل را کار سخت و وقت گیری میدانند و به همین دلیل هم همیشه میگویند که فرصت کافی برای انجام این کار را ندارند. این در حالیست که تفکیک زبالهها کار بسیار ساده و آسانی است که پیامد اصلی آن کمک به صرفه جویی در منابع با ارزش و حفظ محیط زیست میباشد. شاید این کار در وهله اول سخت به نظر برسد، ولی اولین قدم برای انجام این کار این است که حداقل دو کیسه زباله مخصوص زباله های خشک و تر تهیه کنیم و همه زبالهها را در یک کیسه زباله واحد نریزیم:
به طور کلی جداسازی زبالههای تر از زبالههای خشک، کار آسان و سادهای است که کمک زیادی به صنعت بازیافت میکند. شما با انجام همین قسمت مهم، در واقع نقش خود را در مهمترین اصل بازیافت، یعنی تفکیک ایفا میکنید.