نکات مهم در بازیافت پت (هات واش)
PET مخفف پلی اتیلن ترفتالات (نام شیمیایی پلی استر) است. از این ماده برای بسته بندی 70 درصد بطریهای نوشابههای گازدار، آب میوهها و بطریهای آب استفاده میشود. PET با ویژگیهایی همچون سبک، بادوام و ایمن بودن و با ردپای کربن کوچکتر نسبت به سایر محصولات، قابل بازیافتترین پلاستیک در جهان است. این ماده منحصر به فرد در صنعت و همچنین حفاظت از محیط زیست بسیار مهم است زیرا بستهبندی محصولات ما میتواند تأثیرات قابل توجهی بر محیط زیست و پایداری اقتصاد ما داشته باشد. پلاستیک PET یک پلاستیک شفاف، محکم و سبک است که مصارف خانگی و صنعتی زیادی دارد. PET یکی از پرمصرفترین انواع پلاستیک است و همچنین پرکاربردترین پلاستیک بازیافتی نیز میباشد و این مورد باعث میشود که از بسیاری جهات مورد توجه قرار بگیرد.
خانه شما تقریباً مطمئناً حاوی بسیاری از محصولات ساخته شده از PET است. اغلب برای ساخت بطریهای آب، ظروف شامپو، بطریهای نوشابه و لیوانهای پلاستیکی از این ماده استفاده میشود. در ساخت بسیاری از محصولات پارچه¬ای نیز از PET به شکل پلی استر استفاده میکنند.
علم و ایجاد PET
پلاستیک PET از پلیمریزاسیون اسید ترفتالیک و اتیلن گلیکول به دست میآید. این دو ماده با هم، با کمک کاتالیزورها، در فشار خلاء کم برای تولید PET مذاب گرم میشوند. با ضخیمتر شدن مایع، زنجیرههای پلیمری رشد میکنند. هنگامی که طول زنجیره پلیمری مورد نظر به دست آمد، واکنش متوقف میشود. این اتفاق باعث تولید رشتههای نازک PET میشود که خنک میشوند. رشتهها به صورت گلولههایی برش داده میشوند که میتوانند دوباره ذوب شوند و بعداً کشیده شوند تا مواد مورد نظر تولید شود.
بسته بندی پایدار به چه معناست؟
مسئولیت پذیری در قبال محیط خود یعنی یک قدم به عقب برداشتن و در نظر گرفتن دیدگاه طولانی مدت نسبت به محیط زیست و تصمیماتی که گرفته میشوند. بستهبندی نقشی حیاتی در حصول اطمینان از اینکه ما میتوانیم از چیزهایی که دوست داریم، در زمان و مکانی که میخواهیم لذت ببریم، ایفا میکند. اما داشتن این انتخاب به این معنی است که ما باید به این موضوع نیز اهمیت دهیم که بسته بندی ما از چه چیزی ساخته شده است. علاوه بر این ما باید به نحوه عملکرد آن بستهبندی نیز اهمیت دهیم؛ یعنی مهمتر از همه، باید به این اهمیت بدهیم که وقتی استفاده ما از این بستهبندیها به پایان رسید، چه اتفاقی خواهد افتاد. در این مورد، بسته بندی پایدار به معنای PET است. PETچندین مزیت را ارائه میدهد. این ماده با استفاده از انرژی کمتری نسبت به جایگزینها مصرف می شود. همچنین بسیار سبک، قوی و بادوام است، به این معنی که بستهبندی کمتری برای محافظت از محصولات ما مورد نیاز است. بسته بندی سبک تر به این معنی است که سوخت کمتری برای حمل و نقل مورد نیاز است و در نتیجه انتشار کربن کاهش قابل توجهی خواهد یافت.
PET تقریباً منحصر به فردترین ماده در بین انواع پلاستیکها است و کاملا قابل بازیافت است. از آنجایی که میتوان این ماده را به محصولات جدید تبدیل کرد، نیاز به ساخت PET تازه کاهش پیدا خواهد کرد و در نتیجه انتشار گازهای گلخانهای نیز کاهش زیادی پیدا خواهد کرد. در واقع، محصولاتی که با استفاده از PET بازیافتی ساخته میشوند، میزان انتشار CO2 را تا 90 در مقایسه با PET اولیه و تازه سنتزشده نشان میدهند. قابلیت بازیافت بالای این ماده همچنین باعث میشود که کمتر در محل دفن زباله قرار گیرد. حدود 58 درصد از بطریهای PET امروزه در اروپا بازیافت میشوند.
آیا پلاستیک PET قابل بازیافت است؟
پلاستیک PET 100 درصد قابل بازیافت است. در واقع، پلاستیک PET رایج ترین پلاستیک بازیافتی در جهان است. پلاستیک PET به طور گسترده ای برای برنامه های بازیافت پذیرفته شده است، زیرا میتوان آن را به راحتی برای استفاده در محصولات درجه پایینتر شسته و ذوب کرد، یا به مونومرهایی هیدرولیز شد، که برای ساختن PET جدید، خالص شده و دوباره پلیمریزه میشوند.
پس از جمعآوری، بطریها بر اساس مواد تشکیلدهنده خود دستهبندی میشوند، سپس برای کاهش حجم برای حمل و نقل فشرده میشوند و به جمعکنندهها فروخته میشوند. سپس بطریها باید پردازش شوند. PET را می توان به روش های مختلفی از جمله پردازش مجدد مذاب یا تجزیه مولکول ها و موارد دیگر بازیافت کرد.
بنابراین، PET در نهایت به چه چیزهایی بازیافت میشود؟ بسته بندی PET میتواند مجدداً به بستهبندی PET تبدیل شود و در نتیجه آینده محیط زیستی پایدارتری را ممکن سازد. اگر مقررات دولتی اجازه این نوع بازیافت را ندهد یا کیفیت مواد بازیافتی به اندازه کافی بالا نباشد، می توان آن را به فیبر و سپس به لباس تبدیل کرد. این بدان معناست که شما میتوانید در حال حاضر یک بطری بازیافتی بپوشید زیرا برخی پارچهها میتوانند تا 100٪ مواد بازیافتی داشته باشند.
PET همچنین میتواند به محصولات خودرویی مانند فضای داخلی خودرو و کمربند ایمنی تبدیل شود. در این بین نکته بسیار مهم این است که بسته بندی PET را می توان دوباره به بسته بندی PET تبدیل کرد. تشکیل یک سیستم تولید PET حلقه بسته، با پشتیبانی از نرخ جمع آوری بالا، که بتواند خود را برای تولید PET تامین کند، برای تضمین آینده ای پایدارتر برای بسته بندی بسیار مهم است.
استفاده از سیستم هات واش مخصوص قطعات PET از اساسیترین مراحل شستشوی بطریهای PET است که میتواند آلودگیهای سخت مانند چسب، روغن، گریس و مواد غذایی/مایع باقیمانده را از بین ببرد. برای بازیافت PET، فرآیند شستشوی آب گرم گامی اساسی در تولید تکههای PET با کیفیت بالا است که با قیمتهای بسیار بالاتری به فروش میرسند.
بازیافت PET چیست؟
مانند PET تازه سنتز شده و اولیه، PET بازیافتی (rPET) را می توان برای ساخت بسیاری از محصولات جدید، از جمله الیاف اصلی پلی استر یا فیلامنت مورد استفاده برای پوشاک (لباس)، منسوجات خانگی (لحاف، بالش، فرش)، قطعات خودرو (فرش، عایق صدا، آسترهای چکمه، روکش صندلی) و اقلام صنعتی (ژئوتکستایل و عایق سقف)، و بسته بندی و بطری های جدید PET برای محصولات غذایی و غیرخوراکی استفاده کرد.
PET بازیافتی (rPET) برای چه مواردی استفاده میشود؟
PET بازیافتی (rPET) برای کاربردهای متعددی استفاده میشود. ما آن را میپوشیم، نوشیدنیهای خود را از بطریهایی که از آن سنتز شده مینوشیم و روی آن مینشینیم. پلاستیک بازیافتی در همه جا ظاهر میشود.
شرکت های فرش از الیاف بازیافتی برای ساخت فرش های پلی استر استفاده میکنند. PET به صورت فیبر برای بالش و لحاف نیز تولید می شود. این فیبرها همچنین برای ساخت لباس و ژاکت نیز استفاده می شوند.
خرده فروشان از rPET در بالش، لحاف و کیسههای خرید قابل استفاده مجدد استفاده میکنند. تولیدکنندگان خودرو از rPET در آسترهای چکمه و فرش استفاده میکنند. معماران و طراحان از rPET در قالب عایق سقف استفاده میکنند. طراحان لباس از rPET در تولید لباسهایی مانند شلوار جین، ژاکتهای پشمی و لباسهای ورزشی پیچیده استفاده میکنند. مهندسان از rPET در کاربردهای صنعتی مانند تسمه کشی، ژئوتکستایل برای ساختمانها، سدها، نیروگاهها و تونلها استفاده میکنند.
محصولات PET بازیافتی کاربردی، مقرون به صرفه و اغلب شیک هستند. به نظر می رسد طراحان در حال درک پتانسیل چگونگی ایجاد یک تجارت از این ماده پایدار هستند.
انواع روشهای بازیافت پت
دو نوع اصلی بازیافت PET وجود دارد: بازیافت مکانیکی و بازیافت شیمیایی. پرکاربردترین آنها بازیافت مکانیکی است که شامل بهدست آوردن تکه های PET تمیز است که به طور مستقیم یا مخلوط با پلیمر اولیه در فرآیند تبدیل بعدی برای به دست آوردن سایر محصولات نهایی استفاده میشوند. درجه خلوص مواد بازیافتی واقعاً در این فرآیند مهم است.
این سیستم در حال حاضر در اسپانیا برای بازیابی PET استفاده می شود. با این فرآیند، تکههای با کیفیت مطلوب برای تولید ورقها، الیاف یا نوارها با توزیع rPET در بازار برای هر یک از این دستهها به ترتیب 65، 30 و 3 درصد به دست میآیند.
بازیافت مواد شیمیایی
بازیافت مواد شیمیایی فرآیند دیگری است که برای بازیابی زبالههای پس از مصرف استفاده می شود. این روش شامل پلیمریزاسیون PET با استفاده از عوامل شیمیایی است که می تواند مواد سمی را آزاد کند و به محیط زیست آسیب برساند.
مزایای بازیافت پلاستیک
بازیافت مواد پلاستیکی مزایای بیشتری نسبت به معایب دارد و این همان جایی است که روند رو به جلو است. از جمله مزایای اصلی عبارتند از:
- کاهش زباله در محلهای دفن زباله
- صرفه جویی در استفاده از سوختهای تجدید ناپذیر: پلاستیکها از نفت ساخته میشوند و با استفاده از گلولههای بازیافتی از زبالههای پلاستیکی نیاز به این منبع انرژی کاهش مییابد.
- پلاستیکها در حین استفاده انرژی خود را از دست نمیدهند، بنابراین در پایان عمر می توانند به عنوان سوخت مورد استفاده قرار گیرند.
- آب کمتری در فرآیند بازیافت نسبت به تولید اولیه مصرف میشود، بنابراین استفاده از منابع طبیعی را کاهش میدهد.
- در فرآیند بازیافت، برای بهبود خواص محصولات پلاستیکی، باید مقدار کمتری از مواد شیمیایی اضافه شود.
اهمیت مرغوب بودن بازیافت پت
از آنجایی که مهمترین مشتریان پتهای بازیافت شده، کارخانجات الیاف هستند؛ بنابراین این واحدهای تولید کننده همگی توجه و تمرکز زیادی بر روی مرغوبیت پرک پت هات واش دارند. پس یکی از نکات مهم قبل از تولید پرک پتهای هات واش شناختن راههای مناسب کاهش PVC همچنین تولید پرکهای شفاف را میباشد؛ چرا که در این صورت میتوان ارزش افزوده خوبی را به وجود آورد. امروزه صنعت بازیافت پلاستیک و پت توجه بسیاری را به سمت خود جذب کرده است ولی بیشتر فعالان در این حوزه به میزان آلودگیهای موجود در پتها توجه ندارند از این رو سود خوبی از انجام این کار نمیبرند. زیرا PVC به دلیل شباهت نزدیکی که از نظر شفافیت و شکل ظاهری به پت دارد توانسته مزاحمتهای زیادی را در انجام تولید پرک پتهای هات واش ایجاد کند. بنابراین افراد زیادی در این صنعت علی رغم داشتن دستگاههای هات واش موفق نمیشوند بار خروجی مرغوب و شفافی را ایجاد کنند و حتی در برخی موارد بار آنها برگشت میخورد پس برای هر فردی که وارد این صنعت میشود، ضروری و لازم است تا نحوه جداسازی پت از پی وی سی و تولید مرغوب ترین بازیافت پت را بداند.
اصول مهمی که در بازیافت پت حتما باید رعایت شوند
ضایعات پلاستیکی که از سطح شهر جمعآوری می شوند معمولا در دو گروه مجزا طبقه بندی می شوند.
گروه اول: ضایعاتی هستند که رنگی بوده و در اشکال مختلف وجود دارند، مانند هر نوع ظرف پلاستیکی، سبدها، مشمع و … . گروه دیگر پتها نیز پتهای دست دوم می باشند. امروزه با توجه به کاربردهای زیادی که پت ها در کارخانجات نساجی پیدا کردهاند رقابت شدیدی در میان پتهای تازه تولید شده و پت های دست دوم به وجود آمده است. بنابراین با توجه به سودآوری بیشتری که پت های بازیافتی یا همان پرک پتها نسبت به پتهای تازه سنتز شده، حتی برای کارخانجات استفاده کننده دارند بیشتر تولید کنندگان بازیافت مواد پلاستیکی سعی دارند فعالیت خود را در زمینه بازیافت پتهای دست دوم و پرک پت گسترش دهند. زیرا دیده شده است که پتهای بازیافت شده در عصر حاضر علاوه بر تولید منسوجات پلی استری، استفادههای مهم دیگری نیز داشتهاند. در واقع برخی از واحدهای تولیدی این توانایی را به دست آوردهاند تا مرغوبترین پرک پت هات واش را با برخی مواد تقویت کننده مخلوط کرده و نمونههای مختلفی از وسایل مقاوم و محکم جدیدی را تولید کنند.
بهترین روش بازیافت بطریهای پت
بیشتر کسانی که به بازیافت بطریهای پت اقدام میکنند به اشتباه تصور کرده که تمام بطریهای مواد شوینده از جنس PVC هستند و بطریهای نوشیدنی نیز همگی از جنس پت ساخته شدهاند. به همین دلیل بدون در نظر گرفتن ظاهر و نوشتههای بطری، اغلب بطریها و قوطیهای مواد شوینده را دور ریخته و مورد بازیافت قرار نمیدهند. در صورتی که بطریهای برخی از مواد شوینده همچون شامپوها و مایعات ظرفشویی از جنس پت میباشند و حتی کلمه پت روی بطری آنها درج شده است. شما همچنین با نگاه کردن به انتهای بطری میتوانید بفهمید این بطریها از چه جنس میباشند. اگر انتهای بطری به شکل خطی باشد از جنس PVC است و اگر شکل نقطهای داشته باشد از جنس پت میباشد.
بهترین دستگاه پرک پت
با توجه به پیشرفت تکنولوژی، دستگاههایی وارد حوزه تولید پرک پت هات واش شده اند که به راحتی می توانند در و لیبلهای پت ها را جدا کرده و آنها را به مخزن دیگری منتقل کنند. در این دستگاه پتها به دلیل داشتن وزنی بیشتر که از درب و لیبل دارند در قسمت های زیرین دستگاه باقی میمانند و توسط دستگاه شنگیر، ساییده شده و کاملا تمیز میشوند، در نتیجه تا حد زیادی شفافیت به دست میآورند همچنین آلودگی آنها تا درصد زیادی پایین میآید. خوب است بدانید این دستگاه میتواند چسبهایی را هم که در مرحله هات واش بر روی بطریها باقی ماندهاند جدا کند. سپس این بطریها در حوضچههایی از آب داغ به همراه گل گیر دوباره شستشو داده شده و کار نهایی جداسازی صورت بگیرد. به این ترتیب خالص ترین پت به دست خواهد آمد. چنین محصولی در آزمایشات متعدد، بدون شک درصد پایینی از ناخالصی را داراست و به همین دلیل به عنوان یک ماده اولیه مرغوب، گزینه بسیار مناسبی برای تعداد زیادی از کارخانجات به حساب میآید.
نکاتی مهم در تهیه پرک پت های هات واش
چنانچه در کار بازیافت پت فعالیت دارید و پرک پت هات واش تولید میکنید بهتر است این نکته را بدانید که در شستشوی پلاستیکهای متنوع و تهیه پرک از آنها کافی است پلاستیکها را تمیز کرده و تنها رنگها را از آنها جدا کنید. پس شستوشوی پت ها باید با رعایت نکات اساسی انجام شود و شاخص آلودگی آنها پس از تولید پرک پت های هات واش تعیین شود. یعنی اگر میزان PVC و دیگر ناخالصی وجود داشته در پرک پتها بیشتر از حد مجاز باشد، در کارخانجات استفاده کننده مورد قبول نخواهد بود و شما مجبور هستید آن را با قیمت بسیار پایینی به فروش برسانید از طرفی اگر سعی کنید با استفاده از بهترین دستگاههای هات واش، پرک پت هایی را تولید کنید که پایینترین ناخالصی را داشته باشند مطمئنا شما مشتریان بیشماری رو به سمت خود جذب میکنید و در نتیجه بیشترین مقدار سود را نیز به دنبال آن، خواهید داشت.